photography Peter Tijhuis >>>
De carrière van Ana Lupas (geboren 1940, Cluj, Roemenië) beslaat meer dan zes decennia en getuigt van een onverzettelijke toewijding aan artistieke vrijheid tijdens uitdagende politieke omstandigheden.
Het veelzijdige oeuvre van Lupas omvat textielwerken, sculpturen, installaties en acties. Haar werk sluit aan bij neo-avant-garde stromingen zoals land art, post-minimalisme en Arte Povera. Lupas haalde haar inspiratie ook uit de folklore en eeuwenoude lokale praktijken, waar ze al van jongs af aan mee in aanraking was gekomen. Ze maakt doelbewust gebruik van materialen die destijds niet met kunst werden geassocieerd, zoals wol, katoen, hennep en vlas. Hiermee daagde ze niet alleen de artistieke normen uit, maar gebruikte ze ‘arme’ materialen ook uit pure noodzaak; er was niet veel anders te krijgen.
In Roemenië werd Lupas geconfronteerd met barre omstandigheden en onderdrukking, waar meer dan 40 jaar lang een communistische dictatuur heerste. Met moeite kon ze in haar woon- en werkplaats Cluj-Napoca kunst creëren. Toch volgde ze haar eigen pad door zich af te keren van de artistieke en academische praktijken waaraan het totalitaire regiem de voorkeur gaf. Ze deed dit niet openlijk, maar haar werk was een vorm van stil verzet tegen de ontmenselijking door het totalitaire regiem van Nicolae Ceaușescu dat van 1945 tot 1989 zou duren. Ook stuurde ze buiten de schijnwerpers een lokale artistieke gemeenschap aan.
Het uitgangspunt van de tentoonstelling is Coats to Borrow (1989). Een aantal handgemaakte jassen, die hangen en liggen op oranje geschilderde metalen meubelstukken, zoals een garderoberek, bed en spiegel. Lupas maakte de jassen van oude kledingstukken en textiel en verspreidde ze binnen haar kunstenaarsgroep Atelier 35. De leden werden aangemoedigd hun naam op een label aan de binnenkant van de jas te naaien, die zo tastbare objecten werden van het netwerk en verzet, en de kracht van samenwerken benadrukken.
The Solemn Process (1964-2008) is ontwikkeld in samenwerking met lokale gemeenschappen op het platteland van Transsylvanië. Lupas incorporeert in deze werken kunst met lokale tradities, rituelen en volksverhalen, om de tijdloze betekenis van die handelingen te bewaren en levendig te houden.
